Ataki padaczki u zwierząt są wynikiem pojawienia się krótkotrwałych zaburzeń aktywności elektrycznej w mózgu (czasem obrazowo porównywanych do wyładowań elektrycznych, występujących w atmosferze podczas burzy). O padaczce psa lub kota mówimy wówczas, gdy ataki mają charakter chroniczny i powtarzalny.
Jeden atak w życiu lub nawet kilka, ale w bardzo krótkim okresie czasu (np. w sytuacji gdy towarzyszą one chorobie o ostrym przebiegu, ale wraz z poprawą stanu ustępują i już nigdy nie nawracają), nie są jeszcze podstawą do rozpoznania padaczki. Choroba może mieć charakter pierwotny, gdy dochodzi do rozwoju tzw. padaczki idiopatycznej (genetycznej). Padaczka psa lub kota może mieć również charakter wtórny (w takich przypadkach jest objawem innej choroby np. nowotworu mózgu lub choroby o charakterze metabolicznym).

Każdy pies lub kot z podejrzeniem padaczki powinien trafić do lekarza weterynarii specjalizującego się w neurologii, który przeprowadzi weterynaryjne badanie neurologiczne, pokieruje dalszą diagnostyką i zastosuje leczenie przeciwpadaczkowe (jeżeli okaże się ono niezbędne). Kompleksowa opieka weterynaryjna dla psów i kotów z problemami neurologicznymi dostępna jest w Warszawie w Przychodni Weterynaryjnej Animal Care Center Wilanów
Badanie neurologiczne wykonuje się w celu określenia czy układ nerwowy pomiędzy atakami funkcjonuje prawidłowo, czy też pojawiła się jakaś dodatkowa dysfunkcja skutkująca deficytami neurologicznymi. Badanie neurologiczne jest bezpieczne dla pacjenta i nie wiąże się z bólem, czy znacznym dyskomfortem. Nie wymaga również jakiegoś szczególnego przygotowania. Warto, jednakże, ażeby pacjent był na czczo, bo istnieje duże prawdopodobieństwo, że w trakcie wizyty będzie pobierana krew w celu przeprowadzenia analiz (wykonuje się zwykle szeroki profil diagnostyczny, mający na celu wykluczenie ewentualnych chorób spoza mózgowia powodujących tzw. drgawki reaktywne).

Diagnostyka padaczki u psów i kotów

Diagnostyka padaczki, oprócz badania krwi. może uwzględniać badanie moczu, płynu mózgowo-rdzeniowego, RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej, rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową głowy. ​U ludzi w celu potwierdzenia obecności nieprawidłowej czynności elektrycznej w zakresie przodomózgowia wykonuje się standardowo badanie EEG. W weterynarii badanie to jest przeprowadzane znacznie rzadziej ze względu na ograniczoną dostępność sprzętu, konieczność znieczulenia pacjenta oraz dużo trudniejszą interpretację danych z takiego badania. ​W przypadku, gdy przeprowadzone testy nie wykazują nieprawidłowości mogących być przyczyną rozwoju padaczki wtórnej, a zwierzę jest młode, rozpoznaje się padaczkę idiopatyczną (genetyczną). ​Jest to diagnoza z wykluczenia, u większości ras brak jest bowiem testów genetycznych umożliwiających jednoznaczne potwierdzenie takiego tła choroby. U psów padaczka idiopatyczna jest najczęściej występującą formą epilepsji. Stwierdzono skłonność do zachorowania u takich ras jak labrador retriever, golden retriever, beagle, owczarek niemiecki, berneński pies pasterski, jamnik.

Leczenie padaczki psów i kotów

Leczenie padaczki wymaga zwykle podawania leków przeciwdrgawkowych (w formie tabletek lub kapsułek), które obniżają tzw. próg drgawkowy i tym samym zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia ataku. Leczenie ma charakter objawowy (łagodzi przebieg choroby, ale nie prowadzi do trwałego wyleczenia). Celem terapii jest ograniczenie liczby ataków, zmniejszenie ryzyka występowania ataków gromadnych i stanu padaczkowego i zapobieganie progresji choroby. Stosuje się również leki doraźne, mające na celu przerwanie ataku (zwykle donosowo lub rektalnie). W przypadku padaczki wtórnej leczy się dodatkowo chorobę podstawową.
Powodzenie terapii zależy w dużej mierze od dobrej współpracy na linii lekarz weterynarz neurolog - właściciel. Opiekun musi wykazać się sumiennością w zakresie regularnego podawania leków oraz przychodzenia na wizyty kontrolne do przychodni weterynaryjnej w Warszawie Animal Care Center Wilanów. Leczenie weterynaryjne ma charakter przewlekły i powinno odbywać się pod stałą kontrolą specjalisty lekarza neurologa weterynarza. Prawidłowo prowadzone leczenie przeciwpadaczkowe zwykle nie zagraża zwierzętom poważnymi działaniami ubocznymi, pod warunkiem odbywania regularnych wizyt u weterynarza neurologa w celu monitorowania bezpieczeństwa i skuteczności terapii oraz stanu zdrowia psa lub kota.
Rokowanie może być bardzo różne w zależności typu padaczki, przebiegu klinicznego, wieku, rasy i reakcji na leczenie. U wielu psów i kotów padaczka może być skutecznie kontrolowana lekami, co zapewnia im dobrą jakość życia pomimo choroby.
autor: dr n.wet. Diana Stęgierska - weterynarz neurolog Warszawa Animal Care Center